อำนาจหน้าที่ของสมาชิกสภาเทศบาล 3 ประการ คือ

        1. การตราเทศบัญญัติ สมาชิกสภาเทศบาลทำหน้าทีฝ่ายนิติบัญญัติคือการตราเทศบัญญัติ เพื่อใช้เป็นข้อบังคับในท้องถิ่น โดยเฉพาะการพิจารณาร่างเทศบัญญัติงบประมาณประจำปี ถือว่าเป็นการใช้อำนาจสูงสุดในการควบคุม เพราะ ถ้าสภาเทศบาลไม่เห็นด้วยกับร่างเทศบัญญัติ งบประมาณประจำปีมีความหมายถึง การไม่ยอมรับของราษฎรในท้องถิ่นด้วย การทำหน้าที่ของ คณะเทศมนตรีก็สิ้นสุด โดยทั่วไปการร่างเทศบัญญัติงบประมาณประจำปีของคณะเทศมนตรี มักมีข้อมูลต่างๆเพื่อจัดทำร่างงบประมาณ มีการ แสดงความคิดเห็นนอกรอบระหว่างสมาชิกสภา เทศบาล และคณะเทศมนตรี
ในกรณีที่เป็นประเด็นปัญหา เมื่อนำเข้าสู่สภาเทศบาล สมาชิกสภาเทศบาล จึงเห็นด้วย และถ้า ผู้ว่าราชการจังหวัดไม่เห็นด้วยในขณะที่สมาชิกสภาเห็นด้วยการตัดสินใจขั้นสุดท้ายจึงขึ้นอยู่กับรัฐมนตรี ีมหาดไทยว่าจะดำเนินการอย่างไร

        2. การควบคุมฝ่ายบริหาร(คือคณะเทศมนตรี) มีลักษณะการควบคุม 2 ลักษณะ
           2.1 การตั้งกระทู้ถาม
           2.2 การยื่นขอเปิดอภิปราย
           ในกรณีที่คณะเทศมนตรี หรือเทศมนตรีคนหนึ่งคนใด ประพฤติไม่ถูกต้อง เสื่อมเสีย ปฏิบัติตนไม่เหมาะสม ฝ่าฝืนความสงบเรียบร้อยของท้องถิ่น หรือปฏิบัติไม่ชอบด้วยอำนาจหน้าที่ ละเลยต่อการปฏิบัติหน้าที่ สภาเทศบาล จะต้องยื่นเสนอเรื่องที่จะกระทู้ถาม หรือเปิดอภิปรายต่อนายอำเภอ ในกรณีที่เป็นเทศบาลตำบล หรือผู้ว่าราชการจังหวัด ในกรณีที่เป็นเทศบาลเมืองหรือเทศบาลนคร เพื่อขอความเห็นชอบ ผลของการประชุมว่าจะให้เป็นไปตามที่สภาเทศบาลร้องขอหรือไม่ จะต้องรายงานให้กระทรวงมหาดไทยทราบ บางกรณีจะต้องได้รับการวินิจฉัยอีกครั้งจากรัฐมนตรี

        3. ให้ความเห็นชอบในการแต่งตั้งคณะเทศมนตรี สภาเทศบาลจะเสนอผู้ที่เห็นสมควรให้ ผู้ว่าราชการจังหวัดแต่งตั้งเป็นเทศมนตรี